معرفی رشته فیزیوتراپی نیاز به مطلبی مفصل دارد اما سعی می کنیم آن را مختصرا ارائه بدهیم. يكي از رشته‌هاي توانبخشي مي‌باشد در ايران از سابقه‌اي طولاني برخوردار نبوده و رشته‌اي نوپا است و امكانات آن فعلاً محدود است.
زير شاخه فيزيوتراپي با بررسي نحوه، آموزش فيزيوتراپي در بيش از ۳۵ كشور جهان و مطالعه پيشنهادات ارسالي از سوي صاحبنظران و نظرخواهي از متخصصين توسط رسانه‌هاي گروهي و پرسشنامه و مشورت با افراد مختلف معايب و محاسن نظام قبلي را بررسي نموده و كوشيده است كه تا حد امكان در ابعاد مختلف ارائه آموزش و خدمات تغييرات اساسي ايجاد نمايد.
توانايي‌هاي لازم برای فیزیوتراپ
يك دانشجوي رشته فيزيوتراپي بايد صبر و حوصله بسياري داشته باشد چون در نهايت بايد با بيماران مختلفي از جمله افرادي كه دچار سكته مغزي يا ضايعه مغزي شده‌اند و يا عقب‌ماندگي ذهني دارند، كار كند و در اغلب مواقع نيز نتيجه كارش به تدريج ظاهر مي‌شود. از سوي ديگر چون دانشجوي اين رشته با دستگاه‌هاي الكتريكي متنوعي كار مي‌كند، بايد در درس فيزيك قوي بوده و همچنين به دليل اين كه با بدن انسان به عنوان يك موجود زنده سروكار دارد، بايد به درس زيست‌شناسي علاقه‌مند باشد.
موقعيت شغلي و بازار كار رشته فیزیوتراپی در ايران
در حال حاضر فارغ‌التحصيل فيزيوتراپي علاوه بر استخدام در مراكز دولتي مي‌تواند بعد از گذراندن دوران طرح و همچنين به دست آوردن سابقه كار لازم (۶ سال سابقه كار براي فعاليت در مراكز استانها و ۳ سال سابقه كار براي فعاليت در شهرستان‌ها) اقدام به تأسيس كلينيك خصوصي فيزيوتراپي كند. علاوه بر كار در كلنيك خصوصي همچنين مي‌تواند جذب بيمارستان‌ها، مراكز توانبخشي و فدراسيون‌هاي ورزشي گردد.
تعریف رشته فیزیوتراپی؟
معرفی رشته فیزیوتراپی: فيزيوتراپي رشته‌ای است كه با استفاده از عوامل فيزيكي (مثل گرما، سرما، نور، الكتريسيته و…) و عوامل مكانيكي (تمرينات و حركتهاي مختلف) در جهت كمك به درمان و بهبود يا بازگرداندن كار اعضاي بدن و هدايت بيمار براي استفاده از توانائي‌هاي باقيمانده و بدست آمده براي جبران هرچه بيشتر ناتوانائي‌ها و محدوديت‌ها براي رسيدن به زندگي مستقل فرد معلول و بيمار در حد امكان كوشش مي‌نمايد.
هدف رشته فزیوتراپی چیست؟
هدف تربيت افرادي است كه متعهد و متخصص كه پس از طي دوره كارشناسي فيزيوتراپي بتوانند براساس تشخيص پزشك درمان فيزيكي بيماران را بعهده بگيرند.
طول دوره کارشناسی فیزیوتراپی
دوره كارشناسي فيزيوتراپي ۴ سال و نظام آموزشي آن مطابق آئين نامه آموزشي دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالي مصوب شورايعالي برنامه ريزي است.
دروس بصورت عملي، نظري – عملي و كارآموزي عرضه مي‌شود.
واحدهاي درسي رشته فیزیوتراپی
تعداد كل واحدهاي درسي براي دوره كارشناسي اين رشته ۱۳۵ واحد درسي و ۲۴ واحد كارآموزي در عرصه به شرح زير است:
- دروس عمومي ۲۰ واحد
- دروس اختصاصي ۹۱ واحد (دروس پايه ۴۷ واحد و تخصصي ۴۴ واحد)
- كارآموزي در عرصه ۲۴ واحد
فارغ التحصيلان دوره كارشناسي مي‌توانند پس از تشخيص بيماري كه توسط پزشك صورت گرفته است فيزيوتراپي بيمار را بعهده بگيرند و نيز مي‌توانند بمنظور تأمين نيازهاي تحقيقاتي و آموزشي در زمينه فيزيوتراپي پس از احراز شرايط معين وارد دوره كارشناسي ارشد و تربيت مدرس شده، تحصيلات خود را ادامه دهند.
ضرورت و اهميت رشته فیزیوتراپی
بیماری‌ها، حوادث طبيعي (زلزله، سيل، طوفان و…) گسترش زندگي ماشيني، تصادفات، جنگ،… باعث ايجاد معلوليتها و افزايش آن مي‌گردد و بطور متوسط درصدي حدود ۱۰% از جمعيت هر كشوري را طبق آمارهاي جهاني معلولين تشكيل مي‌دهند كه تعداد زيادي از اينها به خدمات فيزيوتراپي نيازمندند، مخصوصاً در كشور اسلامي ما كه در نتيجه جنگ تحميلي تعداد معلولين افزون شده است و باتوجه به وسعت زياد مملكت و پراكندگي استانها و دوري آنها از مركز و نيز كمبود متخصص اين رشته در سطح جامعه نياز به گسترش برنامه‌هاي آموزشي و خدماتي فيزيوتراپي بخوبي احساس مي‌شود.
بازار کار رشته فیزیوتراپی
افرادی که از رشته فیزیوتراپی، فارغ التحصیل می‌شوند، از لحاظ اشتغال نگرانی نخواهند داشت. بیمارستان‌ها، درمانگاه‌ها، مراکز توانبخشی، فدراسیون‌های ورزشی، هلال احمر و … از جمله مکان‌هایی هستند که امکان اشتغال برای یک فیزیوتراپیست را فراهم می‌آورند. هم چنین افرادی که به قدر کافی مهارت و سابقه کاری داشته باشند، می‌توانند با تأسیس یک مرکز فیزیوتراپی ، به صورت خصوصی مشغول فعالیت شوند.
طرح فیزیوتراپی
فارغ التحصيل معرفی رشته فيزيوتراپي بعد از گذراندن دوران طرح و به دست آوردن سابقه كار لازم می‌تواند در مراکز دولتی استخدام گردد. همچنين دانشجوی رشته فیزیوتراپی بعد از گذراندن ترم‌های پایانی مي‌تواند جذب بيمارستان‌ها و مراكز توانبخشي گردد و یا اقدام به تأسيس كلينيك خصوصي فيزيوتراپي كند. (معرفی رشته فیزیوتراپی)
فیزیوتراپی و ورزش حرفه ای
بد نیست بدانید که فیزیوتراپی را درآمدزاترین رشته مرتبط با ورزش می‌دانند. علت هم که کاملاً مشخص است! ورزش کاران حرفه‌ای در حین فعالیت ممکن است دچار مصدومیت‌هایی شوند که تا مدت‌ها از ادامه رشته ورزشی خود محروم شوند. از همین رو جهت بهبود اوضاع جسمانی خود به فیزیوتراپیست ها مراجعه می‌کنند تا هر چه سریع‌تر، سلامت خود را به دست آورند.
سالمندان…
یکی دیگر از عواملی که بر رشد بازار کار این رشته تأثیر دارد، رشد جمعیت سالمندان است. چرا که سالمندان جزو اقشاری هستند که بیش از سایرین به انجام حرکات توانبخشی نیاز دارند. بنابراین با توجه به افزایش تعداد آنها و گذر زمان، آینده شغلی فیزیوتراپیست ها بیشتر تضمین می‌شود.
یکی دیگر از موارد جالب که باعث بهبود آینده شغلی این رشته می‌شود، نشستن زیاد است! از آن جا که امروزه مشاغل زیادی با کامپیوتر انجام شده و افراد مجبورند ساعت‌های زیادی را به صورت نشسته کار کنند، صدمات بسیاری بر آنها وارد می‌شود. بنابراین لازم است برای بهبود اوضاع خود، به مراکز فیزیوتراپی مراجعه نمایند. چنین عواملی باعث شده است که فیزیوتراپی، از سوی یک سایت آمریکایی، دومین شغل رو به رشد در سال 2017 شناخته شود. به طوری که میزان استخدام فیزیوتراپیست های آمریکایی در سال‌های 2010 تا 2020 با افزایش 39 درصدی رو به رو است. این آمار در حالی است که میزان افزایش استخدام سایر مشاغل حدود 14 درصد می‌باشد.
درآمد یک فیزیوتراپ در ایران و جهان
در رابطه با میزان درآمد فیزیوتراپیست ها در ایران آمار دقیقی در دست نیست اما می‌توان گفت درآمد آنها باهم یکسان نمی‌باشد. زیرا تجربه، مهارت و سابقه آنها با یکدیگر متفاوت است. هم چنین محیط کاری بر میزان درآمد افراد تاثیرگذار است. آن دست از فیزیوتراپیست ها که دارای یک مرکز طب فیزیکی خصوصی هستند، به مراتب از فردی که در بیمارستان‌ها کار می‌کند، درآمدی بیشتر خواهند داشت.
متوسط درآمد فیزیوتراپیست ها در آمریکا ، بیش از 85 هزار دلار می‌باشد. این مبلغ در کشور استرالیا ، بیش از 60 هزار دلار در سال و برای فیزیوتراپیست های کشور انگلستان ، بسته به سمت شغلی، بین 30 تا بیش از 62 هزار دلار تخمین زده می‌شود.
بنابراین می‌توان گفت فارغ التحصیلان رشته فیزیوتراپی از درآمد خوبی نسبت به قشر عظیمی از جامعه برخوردار بوده و نگرانی بابت کسب درآمد نخواهند داشت.
توانایی‌های لازم جهت تحصیل در رشته فیزیوتراپی
اولین موردی که برای یک دانشجوی رشته فیزیوتراپی بسیار حائز اهمیت است، توانایی جسمی و روحی وی است. این مؤلفه تقریباً برای تمام رشته‌های پزشکی، پیراپزشکی و مانند آنها الزامی است.
صبوری
دانشجویان این رشته با انواع مختلفی از بیماران سر و کار دارند که ممکن است دچار بیماری‌های عفونی باشند، عقب مانده ذهنی یا جسمی باشند و …. از همین رو باید روحیه رو به رو شدن با آنها را داشته باشند. هم چنین بسیاری از این بیماران و یا همراهان و نزدیکان آنها، از روحیه خوبی برخوردار نیستند. بنابراین یک فیزیوتراپیست باید روحیه بالایی داشته باشد تا بتواند به همگی آنها آرامش خود را القا کند.
هم چنین ممکن است برخی مواقع، مدت زمان زیادی را ایستاده سپری کرده و یا مجبور به راه رفتن باشند. بنابراین باید توانایی تحمل شرایط دشوار را داشته باشند.
دروس
دانشجویان رشته فیزیوتراپی باید دانش کافی در درس فیزیک و زیست شناسی را داشته باشند. زیرا هم زمان با دستگاه‌های الکتریکی و بدن انسان کار می‌کنند.
خلاقیت
بهتر است علاقه مندان به این رشته از خلاقیت بالایی برخوردار باشند که پس از فارغ التحصیلی و در مواجهه با هر بیمار، بتوانند بهترین روش‌های درمان را با هم ترکیب کرده و به بهترین نحو ممکن، آنها را مداوا کنند. اما دانشجویانی که بدون هیچ خلاقیتی از این رشته فارغ التحصیل می‌شوند، تنها به عنوان یک تکنسین فیزیوتراپی شناخته می‌شوند.
وظایف یک فیزیوتراپیست چیست؟
علاوه بر تمام مطالب فوق لازم است بدانید که یک فیزیوتراپیست، وظایفی را نیز بر عهده دارد که باید به خوبی آنها را انجام دهد. برخی از این وظایف به شرح زیر می‌باشد. (معرفی رشته فیزیوتراپی)
- مشاوره به بیماران در رابطه با رژیم غذایی، ورزش و …
- تهیه گزارش درمان در پایان جلسات فیزیوتراپی و ارائه آن به پزشک بیمار
- ارائه آموزش‌های لازم به بیماران و خانواده‌های آنها در جهت رفع و بهبود بیماری
- انجام اعمال فیزیوتراپی بیماران از جمله ماساژ، گرما دادن و …
- طراحی و تهیه برنامه درمانی برای بیماران متناسب با وضعیت روحی و جسمی آنان
- همکاری با پزشکان و توجه به تشخیص پزشکان در مورد بیماران
- استفاده از دستگاه‌های مختلف فیزیوتراپی جهت درمان بیماران
- بررسی روند پیشرفت و بهبود بیماران
ادامه تحصیل در رشته فیزیوتراپی در ایران
دانشجویانی که از مقطع کارشناسی رشته فیزیوتراپی فارغ التحصیل شوند، می‌توانند تا مقطع دکتری به ادامه تحصیل بپردازند. اما مجاز به شرکت در هر رشته‌ای نمی‌باشند. این افراد باید رشته‌هایی از مقطع کارشناسی ارشد را انتخاب کنند که مدرک کارشناسی فیزیوتراپی، مورد قبول برای آنها باشد. در مقطع دکتری نیز همین روال با توجه به مدرک کارشناسی ارشد وجود دارد.
گرایشات کارشناسی ارشد فیزیوتراپی
- فیزیوتراپی فیزیولوژی
- فیزیوتراپی ورزشی مدیریت توانبخشی
- علوم تشریحی
- سلامت سالمندی
- ارگونومی
- فیزیک پزشکی
- گرایشات دکتری فیزیوتراپی
- فیزیوتراپی بیولوژی تولید مثل
- سالمند شناسی علوم بیومدیکال مقایسه‌ای
- علوم اعصاب علوم تشریحی
- فیزیولوژی ورزشی علوم سلولی کاربردی
- مشاوره توانبخشی مهندسی بافت
- مهندسی پزشکی (بیوالکتریک) ارگونومی
- مهندسی پزشکی (رباتیک پزشکی) بهداشت حرفه‌ای
- نانوفناوری پزشکی کار درمانی
- پزشکی مولکولی فیزیولوژی
- علوم تغذیه مطالعات اعتیاد
- سیاست گذاری سلامت مدیریت اطلاعات سلامت
- مدیریت خدمات بهداشتی درمانی علوم و فناوری‌های تصویربرداری پزشکی – گرایش تصویربرداری عصبی
دانشگاه‌های ارائه دهنده رشته فیزیوتراپی در کشور
- دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی – تهران
- دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی – تهران
- دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
- دانشگاه علوم پزشکی ایران
- دانشگاه علوم پزشکی سمنان
- دانشگاه علوم پزشکی شیراز
- دانشگاه علوم پزشکی کرمان
- دانشگاه علوم پزشکی گیلان – رشت
- دانشگاه علوم پزشکی بابل
- دانشگاه علوم پزشکی تبریز
- دانشگاه علوم پزشکی تهران
- دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور – اهواز
- دانشگاه علوم پزشکی زاهدان
- دانشگاه علوم پزشکی مشهد
- دانشگاه علوم پزشکی همدان
مطالب مهم:
خلاصه کتاب چه کسی پنیر مرا جا به جا کرد